Θάνος Τσαγγάρης: Εκπτώσεις - Η ευκαιρία για ρευστότητα που δεν ήρθε
Ο Έλληνας καταναλωτής προτίμησε να πληρώσει τις υποχρεώσεις του, να πάει τις διακοπές του και όχι να πάρει στις εκπτώσεις ένα ρούχο ή ένα παπούτσι ή κάτι άλλο που δεν είναι είδος πρώτης ανάγκης.
Οι εκπτώσεις που ήταν η τελευταία ελπίδα για ρευστότητα στο μικρό λιανικό εμπόριο έδειξαν αρνητικό πρόσημο.
Το ίδιο αρνητικό πρόσημο (-20%), όπως κάθε μήνα, από τον Ιανουάριο έως τον Αύγουστο συνεχώς.
Εδώ χρειάζεται μία διευκρίνηση. Η Περιφέρεια δούλεψε καλύτερα αλλά και πάλι δεν ξέφυγαν το μείον συγκρινόμενο με τα στοιχεία του 2019 και του 2021.
Οι τουριστικές περιοχές δούλεψαν λόγω της αύξησης του τουρισμού. Το ίδιο συμβαίνει και στο κέντρο της Αθήνας, στη περιοχή του τουριστικού κέντρου (Μοναστηράκι, κλπ) αλλά μόνο σε τουριστικά είδη.
Το μικρό λιανικό εμπόριο όμως δεν είναι μόνο στις τουριστικές περιοχές. Ούτε οι ταβέρνες. Ούτε τα ξενοδοχεία και ούτε μπορεί να συνδυαστεί με το λιανικό εμπόριο των Πολυεθνικών, των Malls του κέντρου της Αθήνας και των Εκπτωτικών χωριών.
Είναι και το λιανικό εμπόριο που ασκείται στη Νέα Σμύρνη, στο Παγκράτι, στη Νέα Ιωνία, στο Ίλιον που δεν υπάρχει τουρισμός.
Σε όλες τις περιοχές, πλην του κέντρου της Αθήνας, ο καταναλωτής είναι ο μέσος Έλληνας με το μειωμένο καταναλωτικό εισόδημα από την αύξηση της τιμής στην ενέργεια, στα καύσιμα και από την ακρίβεια των προϊόντων πρώτης ανάγκης.
Υπάρχει λοιπόν εξήγηση γιατί δεν πήγαν καλά οι εκπτώσεις.
Ο Έλληνας καταναλωτής προτίμησε να πληρώσει τις υποχρεώσεις του, να πάει τις διακοπές του και όχι να πάρει ένα ρούχο ή ένα παπούτσι ή κάτι άλλο που δεν είναι είδος πρώτης ανάγκης.
Η πολιτεία κάνει το λάθος παρατηρώντας τα έσοδα από το ΦΠΑ της Ηλεκτρικής Ενέργειας, των καυσίμων, των προϊόντων των supermarket, της κινητής τηλεφωνίας, τα έσοδα από τον τουρισμό και λέει ότι η οικονομία πάει καλά.
Συμφωνούμε, όχι όμως για το μικρό λιανικό εμπόριο που αποτελεί τον μεγαλύτερο εργοδότη.
Εδώ υπάρχει πρόβλημα που πρέπει να το δουν και να δοθούν λύσεις ρευστότητας ώστε να δοθεί χρόνος να μπορέσει και το λιανικό εμπόριο να ακολουθήσει.
Είναι ντροπή να περιμένουμε μία προεκλογική περίοδο για να γίνει μία γενναία ρύθμιση των οφειλών στις 120 δόσεις ώστε να δοθεί μία ανάσα ρευστότητας που δεν κοστίζει τίποτα επιπλέον στην πολιτεία.
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός δε λειτουργεί, δεν ολοκληρώνονται οι αιτήσεις παρά ελάχιστες.
Δεν είναι δυνατόν η πολιτεία να μη βλέπει ότι αυξάνονται τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο μήνα (δεν είναι όλοι οι επιχειρηματίες ξαφνικά μπαταχτζήδες).
Δεν είναι δυνατόν να μη βλέπουν οι διαχειριστές ότι στον κλάδο του λιανικού εμπορίου υπάρχει μόνιμη πτώση του τζίρου των μικρών επιχειρήσεων.
Είναι αδύνατον να πληρώσουν τα παλιά χρέη του μνημονίου και της πανδημίας και ταυτόχρονα να εξυπηρετούνται και τα τρέχοντα.
Οι δείκτες λένε ότι η ανεργία έπεσε και είναι γεγονός ότι ο τουρισμός βοήθησε αλλά ας μετρήσουμε την ανεργία τον Ιανουάριο και θα δούμε το πραγματικό ποσοστό.
Πιστεύω πολλές επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου δε θα αντέξουν το αυξημένο λειτουργικό κόστος και ταυτόχρονα τη μείωση τζίρου λόγω ακρίβειας και θα αναστείλουν τη λειτουργία τους με σημαντικές απώλειες στις θέσεις εργασίας.
Αλήθεια, πήρε καμιά επιχείρηση έστω και ένα ευρώ πίσω από το αυξημένο κόστος ενέργειας;
Ότι πήραν οι ιδιώτες καταναλωτές δεν έπεσε στην αγορά. Καταναλώθηκαν στα supermarket και στα καύσιμα.
Η πολιτεία δε χαρίζεται πλέον. Παίρνει μέτρα για την είσπραξη των χρεών, λογαριασμοί μπλοκάρονται, POSαχρηστεύονται και εκδίδονται διαταγές πληρωμής.
Και όλα αυτά συμβαίνουν με ένα τραπεζικό σύστημα κλειστό για τις μικρές επιχειρήσεις.
Δάνεια ΤΕΠΙΧ, COVID δόθηκαν μόνο σε αυτούς που είχαν καταθέσεις στις τράπεζες και επί πλέον με το πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ τους πληρώθηκαν όλες οι δόσεις των δανείων τους για να μην κοκκινίσουν. Στηρίχθηκαν δηλαδή μόνο οι υγιείς επιχειρήσεις και όχι οι προβληματισμένες.
Οι επιστρεπτέες προκαταβολές που βοήθησαν περισσότερο κάποιους και άλλους λιγότερο επιστρέφονται στο πολύ μεγάλο μέρος τους με εφάπαξ καταβολές, αλλά γιατί και από ποιους;
Επιστράφηκαν γιατί λόγω των οριζοντίων μέτρων είχαν δοθεί σε επιχειρήσεις που δεν είχαν ανάγκη για επιβίωση αλλά αύξησαν τις καταθέσεις τους και τις επενδύσεις τους.
Τους χαρίστηκε το 50-75% των χρημάτων που έλαβαν και επιπλέον ένα 15% έκπτωση για την εφάπαξ επιστροφή.
Σχεδόν όλη η επιστρεπτέα δώρο.
Άλλοι χτίζουν σπίτια και αγοράζουν ότι υπάρχει μπροστά τους και άλλοι ρύθμισαν σε 96 δόσεις, αδυνατώντας να πάρουν το 15% έκπτωση αν επέστρεφαν εφάπαξ τα μικρά ποσά που είχαν λάβει.
Αυτοί αγωνίζονται να επιβιώσουν.
Οι εκπτώσεις απέτυχαν.
Εμπορεύματα θα μείνουν στα ράφια που θα πρέπει να πληρωθούν για να υπάρξει μία συνέχεια από τους προμηθευτές.
Έμειναν πίσω οι υποχρεώσεις προς την πολιτεία και εδώ το κράτος πρέπει να κάνει αυτό που είναι αναγκαίο. Τουλάχιστον μία σοβαρή ρύθμιση όλων των χρεών που δεν έχει γίνει από το 2015.
Να μη γίνει το μεγάλο ξεσκαρτάρισμα των μικρών επιχειρήσεων τώρα και όχι από δική τους υπαιτιότητα.
Θετικό είναι ότι ο Υπουργός Ανάπτυξης επιτέλους κατήργησε τις ενδιάμεσες εκπτώσεις αλλά έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας για να ξανά αποκτήσουν οι εκπτώσεις το πραγματικό νόημά τους.
Πάμε σε ένα δύσκολο χειμώνα που μοιάζει με πλημμύρα που έρχεται και άλλοι θα είναι στον 130ο όροφο ενός ουρανοξύστη και άλλοι στα υπόγεια.
(Ο Θάνος Τσαγγάρης είναι Γενικός Γραμματέας του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών)