Έρευνα για τη διαθεσιμότητα εμπορικών χώρων α' εξαμήνου 2008

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ: Α΄ ΕΞΑΜΗΝΟ 2008

 

Συνεχίζεται και το α΄ εξάμηνο 2008 η επιδείνωση του δείκτη διαθεσιμότητας εμπορικών χώρων που βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας . Από τα στοιχεία που αφορούν εμπορικούς χώρους προσόψεως προκύπτει ότι ο δείκτης διαθεσιμότητας σημείωσε άνοδο κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το β΄ εξάμηνο 2007.

 

 

Αναλυτικά η εξέλιξη της διαθεσιμότητας εμπορικών χώρων διαμορφώνεται ως εξής:

-Ιούνιος 2007 13,4%

-Δεκέμβριος 2007 13,8%

-Ιούνιος 2008 15,1%

 

 

Η περαιτέρω επιδείνωση της διαθεσιμότητας αποδίδεται κυρίως στη αύξηση των διαθέσιμων χώρων στους κεντρικούς δρόμους του κέντρου της πρωτεύουσας (Αθηνάς Αιόλου, Ερμού. Πανεπιστημίου και Σταδίου) , ενώ στα καταστήματα που βρίσκονται στους δρόμους του ιστορικού κέντρου της πόλης παρουσιάζεται οριακή βελτίωση του σχετικού δείκτη.

 

 

Η επιδείνωση του δείκτη διαθεσιμότητας εμπορικών χώρων αντικατοπτρίζει τα γενικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν λόγω γενικότερης οικονομικής συγκυρίας οι εμπορικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο κέντρο της πρωτεύουσας . Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο χώρο του εμπορικού κέντρου εκτός από τα προβλήματα που συνδέονται με την γενικότερη οικονομική συγκυρία στην διάρκεια του α΄εξαμήνου 2008 κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν και τις επιπτώσεις από το γεγονός ότι οι κεντρικοί δρόμοι του κέντρου πρωτεύουσας ήταν «αποκλεισμένοι» για το ευρύ καταναλωτικό κοινό τουλάχιστον 7-8 εργάσιμες ημέρες κάθε μήνα. Το γεγονός αυτό πέρα από την μείωση των πωλήσεων επηρεάζει σημαντικά και τα στοιχεία κόστους των επιχειρήσεων (μόνο το κόστος μισθοδοσίας για τις επιχειρήσεις εμπορίου και υπηρεσιών που δραστηριοποιούνται στο κέντρο της πρωτεύουσας εκτιμάται ότι κινείται στα επίπεδα των 400.000 ευρώ ημερησίως ενώ το συνολικό ημερήσιο λειτουργικό κόστος υπολογίζεται ότι υπερβαίνει το 1 εκατ. ευρώ).

 

 

Τα δεδομένα αυτά ερμηνεύουν ως ένα βαθμό και την περαιτέρω επιδείνωση του δείκτη διαθεσιμότητας εμπορικών χώρων που λειτουργούν στους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της πρωτεύουσας και συγκεκριμένα στις οδούς :

-Πανεπιστημίου - Σταδίου - Ερμού - Αιόλου - Αθηνάς.

Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ο δείκτης διαθεσιμότητας στην διάρκεια του α΄εξαμήνου διαμορφώθηκε στο 15,4% σημειώνοντας έτσι επιδείνωση κατά 3,4 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το β΄εξάμηνο 2008.

 

ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ

ΣΕ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

 

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ

ΕΡΕΥΝΑΣ (%)

 

Α΄ΕΞΑΜΗΝΟ 2007 11,3

 

Β΄ ΕΞΑΜΗΝΟ 2007 12,0

 

Α΄ΕΞΑΜΗΝΟ 2008 15,4

 

 

Το πρόβλημα εξακολουθεί να είναι έντονο στα λιγότερο προβεβλημένα σημεία των συγκεκριμένων δρόμων στους οποίους το απόθεμα των κενών χώρων εξακολουθεί να αυξάνεται. Σημαντικό κρίνεται το γεγονός ότι ο απαραίτητος χρόνος απορρόφησης του διαθέσιμου αποθέματος αυξάνεται ενώ δεν διαφαίνονται τάσεις αντιστροφής της συγκεκριμένης τάσης.

 

 

Στους εμπορικούς χώρους που βρίσκονται στο ιστορικό τρίγωνο της πρωτεύουσας ο δείκτης διαθεσιμότητας εμφανίζει οριακή βελτίωση σε σύγκριση με το προηγούμενο εξάμηνο. Συγκεκριμένα διαμορφώθηκε στο 14,7 % έναντι 15,1% στο προηγούμενο εξάμηνο. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του πίνα ο δείκτης διαθεσιμότητας εμπορικών χώρων που βρίσκονται στην συγκεκριμένη περιοχή κινήθηκε στα επίπεδα του α΄εξαμήνου 2007 γεγονός που οφείλεται κυρίως σε μισθώσεις εμπορικών χώρων από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους της μαζικής εστίασης και διασκέδασης. Αντίθετα οι νέες εμπορικές μονάδες που ξεκίνησαν ή επέκτειναν την δραστηριότητα τους στην περιοχή του ιστορικού κέντρου είναι ελάχιστες και το γεγονός αυτό προκαλεί έντονο προβληματισμό για την μελλοντική φυσιογνωμία του πλέον ιστορικού τομέα της πρωτεύουσας .

 

 

 

ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ

ΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

 

 

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ

ΕΡΕΥΝΑΣ (%)

 

Α΄ΕΞΑΜΗΝΟ 2007 14,9

 

Β΄ ΕΞΑΜΗΝΟ 2007 15,0

 

Α΄ΕΞΑΜΗΝΟ 2008 14,7

 

 

Σημειώνεται ότι οι μετρήσεις αυτές αφορούν μόνο σε εμπορικούς χώρους που έχουν πρόσοψη σε δρόμους του ιστορικού κέντρου και δεν κατέγραψαν την διαθεσιμότητα χώρων που βρίσκονται εντός στοών ή σε ορόφους πολυκατοικιών. Στις περιπτώσεις αυτές η έρευνα κατέγραψε:

-Σημαντική αύξηση του αριθμού των αδιάθετων χώρων

-Αλλαγή χρήσεων (από βιοτεχνικές και εμπορικές χρήσεις σε χρήσεις κατοικίας).

-Σημαντική αύξηση της προσφοράς γραφειακών μικρού εμβαδού –έως 30 τ.μ.- σε πολυκατοικίες ηλικίας άνω των 30 ετών με ταυτόχρονη επιμήκυνση του απαιτούμενο χρόνου απορρόφησης του υφιστάμενου αδιάθετου αποθέματος.

-Υποχώρηση των τιμών ενοικίασης των λιγότερων προβεβλημένων επαγγελματικών χώρων (γραφείων και καταστημάτων) καθώς η ζήτηση χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα περιορισμένη.

 

 

 

ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΣΤΟ ΧΑΛΑΝΔΡΙ

 

 

Η γενικότερη τάση επιδείνωσης των δεικτών διαθεσιμότητας εμπορικών χώρων επιβεβαιώνονται και από τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στην αγορά του Χαλανδρίου στο τέλος Ιουνίου. Όπως προκύπτει ο δείκτης διαθεσιμότητας και στην αγορά Χαλανδρίου διαμορφώθηκε στο 5,8% έναντι 4,7% το προηγούμενο εξάμηνο. Σημειώνεται ότι ο σχετικός δείκτης βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο χρόνων.

 

 

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ

ΕΡΕΥΝΑΣ (%)

 

Α΄ΕΞΑΜΗΝΟ 2007 4,1

 

Β΄ ΕΞΑΜΗΝΟ 2007 4,7

 

Α΄ΕΞΑΜΗΝΟ 2008 5,8

 

 

Στο σύνολο του εξεταζόμενου δείγματος των 2000 περίπου επιχειρήσεων ο δείκτης διαθεσιμότητας διαμορφώνεται σε 13% που είναι το υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας διετίας.

 

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

 

 

Η επιδείνωση των δεικτών διαθεσιμότητας σε συνδυασμό με την υφισταμένη αρνητική οικονομική συγκυρία δεν επιτρέπουν αισιόδοξες εκτιμήσεις για την πορεία της αγοράς επαγγελματικών χώρων στην διάρκεια του επόμενου εξαμήνου. Αντίθετα το γεγονός ότι δεν γίνονται οι κατάλληλες κινήσεις ώστε να αντιμετωπισθούν από την πολιτεία τα ήδη υφιστάμενα προβλήματα των εμπορικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο κέντρο της πρωτεύουσας προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία σχετικά με τις τάσεις της αγοράς.

 

 

Ήδη η έλλειψη εμπορικού χωροταξικού σχεδιασμού σε συνδυασμό με τις προτάσεις για την ανάπλαση του κέντρου της πρωτεύουσας και κυρίως εμπορικών οδών όπως για παράδειγμα η προτεινόμενη πεζοδρόμηση της οδού Αθηνάς θα προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στις εμπορικές επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται κυρίως στο ιστορικό τρίγωνο. Το σημαντικότερο πρόβλημα που συνδέεται με την τροφοδοσία είναι πιθανό να οδηγήσει επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο λιανεμπόριο και στο χονδρεμπόριο στην απόφαση να επανεξετάσουν την παρουσία τους στην περιοχή.

 

 

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι εξελίξεις αυτές θα επιδεινώσουν την ήδη βεβαρημένη δραστηριότητα των μικρών και μεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων οι οποίες καλούνται επίσης να αντιμετωπίσουν :

-την σημαντική αύξηση των λειτουργικών και χρηματοοικονομικών εξόδων

- την υποχώρηση της ζήτησης η οποία συνδέεται τόσο με την πορεία του πληθωρισμού όσο και με την επιβράδυνση των χορηγήσεων στην καταναλωτική πίστη.

-τον οξύ ανταγωνισμό των πολυκαταστημάτων .Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ που αφορούν την εξέλιξη του κύκλου εργασιών του λιανικού εμπορίου την περίοδο 1995-2008 (Απρίλιος ) προκύπτει ότι ο τζίρος των πολυκαταστημάτων αυξήθηκε κατά 357% έναντι αύξησης 176% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ένδυσης και υπόδησης.

-Το κλίμα αβεβαιότητας που χαρακτηρίζει την παγκόσμια οικονομία.

 

 

Στα πλαίσια αυτά, μία περαιτέρω επιδείνωση των δεικτών διαθεσιμότητας στο επόμενο εξάμηνο όχι μόνο δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί αλλά αντίθετα θα πρέπει να θεωρηθεί πολύ πιθανή. Ιδιαίτερα σημαντικό θα πρέπει να θεωρηθεί το γεγονός ότι επιδεινώνονται και οι συνθήκες ανταγωνισμού από τα εμπορικά κέντρα. Σημειώνεται ότι στην Αττική βρίσκονται σε φάση σχεδιασμού οργανωμένοι εμπορικοί χώροι συνολικού εμβαδού 600.000 τετραγωνικών μέτρων.