Άμεσο και έμμεσο κόστος που δημιουργείται στις εμπορικές επιχειρήσεις του κέντρου της Αθήνας απο πορείες

 

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η έρευνα αυτή έχει σαν στόχο της την καταγραφή του άμεσου και του έμμεσου κόστους που δημιουργείται στις εμπορικές επιχειρήσεις του κέντρου της Αθήνας από μία σειρά εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται σε τακτικούς και έκτακτους χρόνους.
Τέτοιες εκδηλώσεις είναι:

 

1. Πορείες και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας. 
2. Πολιτικές συγκεντρώσεις. 
3. Τελετές και επίσημες εκδηλώσεις. 

Στις περιπτώσεις αυτές ορισμένες περιοχές του κέντρου αποκλείονται απολύτως, ενώ άλλες υφίστανται τις επιπτώσεις εμμέσως, αφού η κυκλοφορία των αυτοκινήτων διακόπτεται, οι εργαζόμενοι και οι καταναλωτές αδυνατούν να φτάσουν στον προορισμό τους κ.λ.π., ενώ παρουσιάζονται σοβαρές δυσκολίες στην προμήθεια και τον εφοδιασμό εμπορευμάτων. 

 

Σε όλα τα παραπάνω θα μπορούσε να προστεθεί ότι μια συνεχιζόμενη τέτοια κατάσταση μπορεί να έχει και ως αποτέλεσμα τη στροφή των καταναλωτών του κέντρου σε περιφερειακές αγορές στις οποίες τουλάχιστον διασφαλίζονται κάποια χρονικά κριτήρια κίνησης και πρόσβασης.

 

2. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

 

Η έρευνα υλοποιήθηκε σε δύο στάδια. Στο πρώτο συγκεντρώθηκαν τα διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με τη συχνότητα και τη διάρκεια των εκδηλώσεων/ συγκεντρώσεων και καταγράφηκαν οι περιοχές του κέντρου στις οποίες αυτές πραγματοποιούνται. 

 

Στη συνέχεια αφού έγινε η επιλογή των συγκεκριμένων περιοχών με βάση την πρώτη ανάλυση, πραγματοποιήθηκε έρευνα σε 468 εμπορικά καταστήματα στην οποία απαντήθηκαν τα βασικά ερωτήματα. Διερευνήθηκαν έτσι, το λειτουργικό και όποιο άλλο κόστος προκαλείται στις επιχειρήσεις καθώς επίσης και οι προτάσεις που έχουν υπάρχουν από την πλευρά των εμπόρων για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης.

 

Οι περιοχές που επιλέχθηκαν παρουσιάζουν μεγάλη πυκνότητα καταστημάτων αλλά συγχρόνως και μεγάλη πυκνότητα δημοσίων υπηρεσιών και χώρων εκδηλώσεων.

 

Συγκεκριμένα, πρόκειται για πέντε περιοχές: 

1. Το Κέντρο και ιδιαίτερα κοντά στην πλατεία Συντάγματος και την οδό Μητροπόλεως (Υπουργείο Παιδείας, Μητρόπολη).
2. Την περιοχή του Πολυτεχνείου.
3. Ένα τμήμα της οδού Πειραιώς κοντά στο Υπουργείο Εργασίας.
4. Την οδό Σταδίου που είναι ο κατεξοχήν δρόμος που χρησιμοποιούν οι διάφορες πορείες για να φτάσουν στη Βουλή.
5. Και, το Κολωνάκι κυρίως στις περιοχές που βρίσκονται κοντά στη Βουλή, τα Προπύλαια, το Υπουργείο Εσωτερικών και τις αρχές της οδού Σταδίου.

 

Τα βασικά ερωτήματα που τέθηκαν αφορούσαν στην εκτίμηση των εμπόρων για τη συχνότητα των εκδηλώσεων, την αξιολόγηση των επιπτώσεων στη λειτουργία της επιχείρησής τους( μείωση τζίρου, αύξηση του κόστους από υλικές ζημιές ή πρόσθετα μέτρα ασφαλείας)και τέλος, τις προτάσεις τους για πιθανούς τρόπους αντιμετώπισης της διαμορφούμενης κατάστασης.

 

3. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

3.1. Η ΧΡΟΝΙΚΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

 

Η χρονική συχνότητα με την οποία πραγματοποιούνται τέτοιας φύσης εκδηλώσεις καταγράφεται.Βεβαίως εδώ δεν υπονοείται ότι η εκδήλωση καλύπτει το σύνολο της ημέρας αλλά κάποιες συγκεκριμένες ώρες. Η χρονική διάρκεια των τριών ή τεσσάρων ωρών που αυτή διαρκεί τοποθετείται συνήθως στις παραγωγικότερες ώρες λειτουργίας ενός καταστήματος οι οποίες το πρωί είναι μεταξύ 11 π.μ. και 3 μ.μ., ενώ το απόγευμα μεταξύ 4 μ.μ και 7μ.μ. Η περιοχή της συγκέντρωσης αποκλείεται τμηματικά από την Αστυνομία και έτσι στο υπολογισμό του χρόνου διάρκειας της εκδήλωσης θα πρέπει να προστεθεί λίγος χρόνος πριν και μετά.

Τα προβλήματα που εμφανίζονται είναι πολλαπλά. Δυσκολία στην πρόσβαση των πελατών και των προμηθευτών κατά κύριο λόγο, ενώ οι υπάλληλοι θίγονται και αυτοί σε μικρότερο βαθμό εξαιτίας του γεγονότος ότι αρχίζουν συνήθως να εργάζονται πολύ πριν από την έναρξη της όποιας εκδήλωσης.

 

3.2. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ - ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΔΙΟΥ

3.2.1. Συγκεντρωτικά αποτελέσματα

 

Το 72% των εμπόρων που ερωτήθηκαν πιστεύει ότι οι πορείες γίνονται πολύ συχνά, το 24% συχνά, ενώ μόνο το 4% θεωρεί ότι οι πορείες γίνονται αραιά.
Η συντριπτική πλειοψηφία, 68%, υποστηρίζει ότι μια πορεία επηρεάζει την κίνηση του καταστήματός του για ολόκληρη τη διάρκεια της ημέρας που αυτή πραγματοποιείται, και μόνο το 19% εκτιμά ότι ο χρόνος αυτός περιορίζεται στο χρόνο διεξαγωγής της πορείας.

 

α. Αξιολόγηση των επιπτώσεων 

• Μείωση τζίρου

Ένα σοβαρό ποσοστό, 37%, δήλωσε ότι την ημέρα της εκδήλωσης/ πορείας ο τζίρος εμφανίζει μείωση που κυμαίνεται μεταξύ του 26% και του 50%.
Ενώ το 13% εκτιμά το ποσοστό της μείωσης δεν ξεπερνά το 25%. Ένα σημαντικό ποσοστό, 30%, δεν απάντησε. Θα μπορούσε να υποτεθεί ότι ορισμένες φορές οι έμποροι εμφανίζουν μια μυστικοπάθεια αναφορικά με ερωτήματα που σχετίζονται με τον κύκλο εργασιών τους.
Η αιτιολόγηση στις απόψεις περί μειώσεως τζίρου θεμελιώνονται από τους ίδιους με τις παρακάτω απαντήσεις. Έτσι σε ποσοστό 94% θεωρούν ότι οι πελάτες τους αποκλείονται από την πρόσβασή τους στο κέντρο της πόλης. Το ίδιο ισχύει και για τους προμηθευτές τους σε μικρότερο όμως ποσοστό (77%). Δεν είναι βεβαίως μικρό και το πρόβλημα που δημιουργείται στο προσωπικό τους αφού σε ποσοστό 54% θεωρούν ότι οι πάσης φύσης τέτοιες εκδηλώσεις καθυστερούν ή και αποκλείουν το προσωπικό από την εργασία του.

• Υλικές ζημιές 

Σε αντίθεση με αυτές τις πολύ σημαντικές λειτουργικές επιπτώσεις και το κόστος που αυτές συνεπάγονται, οι υλικές ζημιές κατέχουν μία πολύ μικρότερη βαρύτητα στο σύνολο των επιπτώσεων. 
Μόνο το 12% δήλωσε ότι είχε κάποτε υλικές ζημιές. Η εικόνα αυτή δε, παρουσιάζει αποκλείσεις ανάλογα με τη συγκεκριμένη περιοχή. Έτσι στην περιοχή του Πολυτεχνείου και της οδού Σταδίου το πρόβλημα των υλικών ζημιών εμφανίζεται οξυμένο σε σύγκριση με το Κολωνάκι και την περιοχή του Συντάγματος.

• Μεταφορά της επιχείρησης

Ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό σκέπτεται να μεταφέρει την επιχείρησή του σε άλλη περιοχή. Συγκεκριμένα, το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί στο 7%, ενώ το 93% αποκλείει κάθε τέτοιο ενδεχόμενο. Επιθυμεί δηλαδή να παραμείνει επαγγελματικά στο χώρο του κέντρου. Στο ερώτημα αυτό εμφανίζονται σημαντικές διαφοροποιήσεις ανά περιοχή. Στην περιοχή του Συντάγματος και του Κολωνακίου τα ποσοστά της παραμονής είναι πολύ υψηλά, ενώ αυτά συρρικνώνονται στις απαντήσεις των επιχειρήσεων που βρίσκονται στην περιοχή της οδού Πειραιώς και του Πολυτεχνείου.

 

β. Τι προτείνουν 
Ένα μεγάλο ποσοστό προτείνει μετακίνηση των Υπουργείων από το κέντρο της Αθήνας, άλλοι να γίνονται οι πορείες όταν τα μαγαζιά είναι κλειστά. Ορισμένοι πρότειναν να γίνονται οι πορείες στο μισό κατάστρωμα του δρόμου και μερικοί να χρησιμοποιηθούν τα πεζοδρόμια για τέτοιου είδους εκδηλώσεις.

 

3.2.2. Ανάλυση ανά περιοχή

 

Όπως αναφέρθηκε στο μεθοδολογικό τμήμα η έρευνα πεδίου εξειδικεύτηκε σε επιμέρους περιοχές του κέντρου της Αθήνας. Στη συγκεντρωτική ανάλυση που προηγήθηκε παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα στη συνολική τους μορφή. Παρατηρήθηκαν όμως ορισμένες ιδιαιτερότητες στις οποίες επικεντρώνει η ανάλυση που ακολουθεί.

 

Έτσι η εικόνα που έχουν για τη συχνότητα των πορειών/εκδηλώσεων παρουσιάζει ορισμένες διαφοροποιήσεις. Ενώ στην περιοχή του Πολυτεχνείου και της Ομόνοιας/Πειραιώς εμφανίζεται με αξιόλογο ποσοστό το ότι οι συγκεντρώσεις γίνονται «αραιά», στη Σταδίου και το Κέντρο δεν υπήρχε η παραμικρή αμφιβολία ότι αυτές γίνονται ή «πολύ συχνά» ή «συχνά».
Σημαντικές είναι επίσης και οι διαφοροποιήσεις στην εκτίμηση για το ποιες ώρες επηρεάζεται το κατάστημά τους. Στην περιοχή του Κέντρου/ Σύνταγμα σε ποσοστό 72,3% θεωρούν ότι οι επιπτώσεις διαρκούν για ολόκληρη την ημέρα, ποσοστό που μειώνεται στο 59,6% για την περιοχή της οδού Σταδίου. Εδώ εμφανίζεται όμως και ένα ποσοστό 23% το οποίο θεωρεί ότι η δουλειά τους επηρεάζεται επίσης πριν και μετά από την όποια εκδήλωση.

 

Αρκετά ομοιόμορφη εμφανίζεται η εικόνα της εκτίμησής της πτώσης του τζίρου τους. Έτσι η εκτίμηση πτώσης από 25% έως 50% κυμαίνεται μεταξύ του 33% για το Κολωνάκι, τα Κέντρο και την οδό Σταδίου, ενώ φτάνει έως το 46% στην οδό Πειραιώς.
Το κοινό σημείο στο οποίο όλοι τους συμφωνούν δεν είναι άλλο από τις επιπτώσεις που εμφανίζονται στην προσέλευση της πελατείας. Με υψηλότερο ποσοστό στο Κέντρο την οδό Σταδίου και το Κολωνάκι και ελαφρά μειωμένα στο Πολυτεχνείο και την Πειραιώς. 
Ο αποκλεισμός των προμηθευτών απασχολεί ιδιαίτερα τα καταστήματα του Κέντρου σε ποσοστό 90,8%, άποψη που περιορίζεται στο 59% στο Κολωνάκι και στην Πειραιώς.

• Υλικές ζημιές

Το πρόβλημα των υλικών ζημιών δεν φαίνεται να απασχολεί σοβαρά την περιοχή του Κέντρου και του Κολωνακίου, ενώ εμφανίζεται οξύτερο στην οδό Σταδίου, 30,8% και στο Πολυτεχνείο, 17,33%. 

Ως εκ τούτου στις δύο αυτές περιοχές οι επιχειρήσεις αποφάσισαν να προστατεύσουν τις βιτρίνες τους τοποθετώντας ρολά (95% στο Πολυτεχνείο και 60% στην οδό Σταδίου και στην Πειραιώς), ενώ σε σημαντικό ποσοστό,75%, ρολά τοποθέτησαν και οι έμποροι του Κέντρου/ Σύνταγμα.

Ορισμένοι όπως δήλωσαν κατέφυγαν στη λύση της εταιρείας security. Η λύση αυτή έχει επιλεγεί σε μεγαλύτερο βαθμό από τις επιχειρήσεις του Κολωνακίου ή του Κέντρου/Σύνταγμα. Θα πρέπει ίσως να αναφερθεί ότι σε μεγαλύτερη πυκνότητα από ότι σε άλλες περιοχές, υπάρχει στον άξονα αυτό ένας σημαντικός αριθμός κοσμηματοπωλείων. Με έναν παρόμοιο τρόπο αντιμετωπίζεται και η λύση της ιδιωτικής ασφάλειας.

• Πιθανή μετεγκατάσταση

Παρόλα τα λειτουργικά προβλήματα που δημιουργούνται στις εμπορικές επιχειρήσεις, την μείωση των πωλήσεων τους τις ημέρες ή τις ώρες που πραγματοποιούνται όλες αυτές οι εκδηλώσεις και το επιπρόσθετο κόστος από τις ζημιές ή από την ανάγκη λήψης επιπρόσθετων μέτρων, το ενδεχόμενο της μετεγκατάστασής τους δεν αντιμετωπίζεται ως εναλλακτική λύση. Τα ποσοστά αυτών που πιθανολογούν μια τέτοια λύση είναι 15%, 12% και 9% για τις περιοχές της οδού Πειραιώς, το Πολυτεχνείο και τη Σταδίου αντίστοιχα. Στο Κολωνάκι και το Κέντρο οι απόψεις περιορίζονται σε ακόμη μικρότερα ποσοστά.

• Ποιες λύσεις προτείνουν

Τα καταστήματα που βρίσκονται στην ακτίνα της πλατείας Συντάγματος προτείνουν την μετακίνηση των Υπουργείων από το κέντρο ή την πραγματοποίηση των εκδηλώσεων όταν είναι κλειστά.
Ορισμένοι πρότειναν την επιλογή κάποιων ιδιαίτερων χώρων για εκδηλώσεις ή τουλάχιστον να καλύπτεται μόνο το μισό κατάστρωμα του δρόμου ή έστω μόνο τα πεζοδρόμια.