Νίκος Κογιουμτσής στο “ΠΑΡΟΝ”: Η αγορά σε μία ακόμη δύσκολη και ταυτόχρονα μεταβατική περίοδο
Άρθρο του Αντιπροέδρου του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, κ.Νίκου Κογιουμτσή, στην εφημερίδα “ΤΟ ΠΑΡΟΝ”.
Από τον Νοέμβριο του 2021 που επιβλήθηκαν τα επιπλέον υγειονομικά μέτρα στους εμπορικούς χώρους και άρχισαν σταδιακά να διαμορφώνονται πληθωριστικές τάσεις, υπήρξε άμεση οπισθοχώρηση της κατανάλωσης. Η ΕΛΣΤΑΤ αναφέρει 19% πτώση του τζίρου τον Νοέμβριο του 2021 σε σχέση με τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Από τον Νοέμβριο έως και σήμερα, με εξαίρεση την εορταστική περίοδο, η αγορά κινείται υποτονικά και σε πολλούς κλάδους, όπως π.χ. στην ένδυση και στην υπόδηση, απογοητευτικά. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτά συμβαίνουν ενώ διανύουμε εκπτωτική περίοδο και υπάρχουν πολύ καλές τιμές στην αγορά, με σκοπό την προσέλκυση των καταναλωτών και την αύξηση της κατανάλωσης.
Από το ξεκίνημα του χρόνου τα πράγματα ανατρέπονται συνεχώς και κανείς πλέον δεν γνωρίζει πού θα κάτσει η μπίλια με τον πληθωρισμό και την ενεργειακή ακρίβεια. Υπάρχει άμεσος κίνδυνος να εκτροχιαστούν όλες οι ρυθμίσεις χρεών των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών και να δημιουργηθεί μια νέα γενιά οφειλών, με απρόσμενα αποτελέσματα για την οικονομία της χώρας. Τα νοικοκυριά καθημερινά έρχονται αντιμέτωπα με την ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης και στο ενεργειακό. Διαπιστώνουν μέρα με την ημέρα ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις τρέχουσες υποχρεώσεις τους και πολύ περισσότερο δεν περισσεύουν χρήματα για την αποπληρωμή δόσεων προς την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις τράπεζες και τις ΔΕΚΟ. Και βέβαια δεν περισσεύουν χρήματα για διαρκή καταναλωτικά αγαθά.
Οι λογαριασμοί της ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις ξεπερνούν ακόμα και το ποσό του ενοικίου. Στο τέλος Φεβρουαρίου λήγει και η προθεσμία για την ένταξη των κορονοχρεών στη ρύθμιση των 36 – 72 δόσεων. Ο εμπορικός και επιχειρηματικός κόσμος αναμένει, έστω και την ύστατη ώρα, να προχωρήσει η Πολιτεία σε μια γενναία ρύθμιση 120 δόσεων, ενσωματώνοντας όλα τα χρέη και από προηγούμενες ρυθμίσεις που λόγω της δύσκολης κατάστασης χάθηκαν προϊόντος του χρόνου.
Στο τέλος Μαρτίου οι επιχειρηματίες και οι επαγγελματίες καλούνται να εξοφλήσουν εφάπαξ το ποσό που έλαβαν από την επιστρεπτέα προκαταβολή για να μπορέσουν να κερδίσουν και ένα 15% παραπάνω έκπτωση. Θα έπρεπε ήδη το υπουργείο Οικονομικών να είχε ανακοινώσει ότι δεν θα επιστραφεί καθ’ ολοκληρίαν το βοήθημα της επιστρεπτέας προκαταβολής από τις μικρές και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις (1 – 9 εργαζομένους), σε αντιστάθμισμα της υποχρεωτικής διακοπής της λειτουργίας τους λόγω της πανδημίας. Να επισημάνουμε ότι είναι οι επιχειρήσεις που έλαβαν το μικρότερο ποσό επιστρεπτέας προκαταβολής (κατά μέσο όρο 1.700 ευρώ).
Στο τέλος Ιουνίου θα ξεκινήσουν να αποπληρώνονται και οι δόσεις της επιστρεπτέας που δεν θα έχουν πληρωθεί εφάπαξ στο τέλος Μαρτίου. Είναι πράγματι δύσκολο να ανταποκριθούν οι επιχειρήσεις σε αυτόν τον όγκο των υποχρεώσεων του παρελθόντος αλλά και αυτών που συνεχώς θα προκύπτουν από την επιβάρυνση της ενεργειακής κρίσης, και όχι μόνο.
Το μεγάλο στοίχημα της οικονομίας, πάντως, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα είναι η αντιμετώπιση και η τιθάσευση της ακρίβειας κυρίως στα είδη πρώτης ανάγκης και στην ενέργεια. Θα πρέπει η Πολιτεία με κάθε τρόπο να λάβει μέτρα προς την κατεύθυνση της μείωσης του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης. Να μειώσει τον φόρο στα καύσιμα και στον καφέ. Και κατά το δυνατόν να αυξήσει την επιχορήγηση του ενεργειακού κόστους νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Θα πρέπει να σταθμίσει άμεσα ότι το όφελος που θα έχουν τα δημόσια ταμεία μέσω της αυξημένης κατανάλωσης θα είναι μεγαλύτερο από το συνολικό κόστος των μέτρων στήριξης.
Θεωρώ ότι ίσως έφτασε και η ώρα της μείωσης του ΦΠΑ κατά 2% – 3% συνολικά, που θα τονώσει την κατανάλωση και το διαθέσιμο εισόδημα και θα φέρει μεσομακροπρόθεσμα μεγαλύτερα οφέλη συνολικά για την οικονομία και τα δημόσια ταμεία. Το ιστορικό προηγούμενο της μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση από το 23% στο 13% έδειξε με τον πιο σαφή τρόπο ότι τα έσοδα για το Δημόσιο ήταν αυξημένα κατά τη διάρκεια της μείωσης.
Όλες οι προσδοκίες πλέον έχουν εναποτεθεί στη νέα τουριστική περίοδο. Τα μηνύματα από τις προκρατήσεις είναι πράγματι ενθαρρυντικά, αρκεί να μην επηρεαστεί η νέα τουριστική περίοδος από την ουκρανική κρίση και οποιαδήποτε άλλη ανησυχητική εξέλιξη με τη γείτονά μας Τουρκία. Ένας άλλος παράγοντας που θα επηρεάσει την πορεία της τουριστικής περιόδου είναι, βέβαια, η πανδημία. Ευελπιστούμε ότι δεν θα υπάρξει συνέχεια των μεταλλάξεων, που θα μας οδηγήσει στη λήψη νέων υγειονομικών μέτρων, τα οποία θα πλήξουν για μία ακόμη φορά την οικονομία και την επιχειρηματικότητα.
Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να υποδεχθούμε σε κάθε περίπτωση τα εκατομμύρια των τουριστών σε κλίμα ασφάλειας, φιλοξενίας και άψογου service. Ο τουρισμός παραμένει η βαριά βιομηχανία της χώρας μας και εισφέρει το 25% του συνολικού ΑΕΠ. Στόχος για φέτος θα πρέπει να είναι η αύξηση του αριθμού των επισκεπτών και κυρίως η αύξηση των εσόδων από ένα σημαντικά αναβαθμισμένο και ποιοτικότερο εισερχόμενο τουριστικό ρεύμα.